Opština Osečina
Antologija „Šljivi u čast”, koju je za izdavanje pripremila Narodna biblioteka Osečina, izbor je pesama i zdravica o šljivi. Povod izlaska ove antologije je osmi Sajam šljiva u Osečini, koji se ove godine u održava od 30. avgusta do 1. septembra.
Polazeći od toga da je šljiva domaća tradicionalana voćka, simbol vernosti, lepote, sreće, vrline, hrabrosti, snage i plodnosti, prilikom izbora pesama i zdravica za antologiju „Šljivi u čast” priređivač je imao u vidu pesme koje su posvećene šljivi i proizvodima od šljive. Antologija ima četiri dela.
U prvom delu nalaze se narodne pesme u kojima se javlja motiv šljive, a potom i rakije. U srpskim narodnim pesmama pored vinove loze, grožđa i vina, zastupljene su i rakija i šljiva, s tim što je u junačkim pesmama rakija, a naručito šljivovica, zamenila vino od vremena oslobodilačkih ustanaka od Turaka, kada je postala nezamenjiv činilac srpskog junaštva. Uz rakiju se ratovalo, rakijalo i pevalo uz gusle. Nesumnjivo je da je u tim ratnim očajničkim prilikama šljivovica igrala presudnu ulogu.
U drugom delu antologije zastupljene pesme poznatih srpskih pesnika, koji su životom i poezijom ostavili neizbrisiv trag u našoj literaturi i kulturi uopšte: Dobrica Erić, Milosav Tešić, Milovan Danojlić, Duško Novaković, Desanka Maksimović, Oskar Davičo… Takođe, u antologiji su svojim kvalitetom pronašle pesme manje poznatih pesnika, ali i zavičajnih pesnika. U srpskoj poeziji, kako u umetničkoj tako i narodnoj šljiva je čest motiv. Pesničke slike koje se razvijaju iz ovog motiva kreću se u rasponu od šljive kao čuvara srpske tradicije pa sve do šljive i proizvoda od nje kao uzročnika neprespavanih noći, zanosa , pa čak i stradanja. Bilo da je šljiva simbol, metafora ili samo motiv za neku drugu pesničku sliku, šljiva ostaje jedan od najprepoznatljivijih motiva na poetskoj slici Srbije.
Zdravice su zastupljene u trećem delu. Bez rakije u Srbiji nije mogla da prođe ni jedna svečanost jer je igrala važnu ulogu u ritualima. Gde god je bila rakija obavezno se kazivala zdravica, u kojoj je opšte mesto izražavanje najboljih želja za zdravlje i sreću ukućana, prijatelja, rodbine, kumova kao i samih gostiju. Posle svake zdravice sledi ispijanje rakije.
Četvrti, odnosno završni deo antologije posvećen je zdravicama sa takmičenja zdravičara, koje je po prvi put u okviru Sajma šljiva održano 1. septembra 2012. godine.
– Valja istaći da je ova antologija pokazatelj da su šljiva i njeni proizvodi služili ne samo kao inspiracija pesnika već i kao jedan vid tradicionalne zabave te su kao takvi duboko utkani u svest srpskog naroda. Time je postala deo počasti koju odajemo plavoj „kraljici voća” sa tendencijom nastavljanja kako bi se ovom tradicionalnom brendu dalo mesto koje zaslužuje, a i kako bi nastavila da inspiriše stihotvorce – kaže Ana Ivković, vršilac dužnosti direktora i bibliotekar u Narodnoj biblioteci Osečina.
